Ik go’n Stück wieder, wi schulln noch so’n lütten Fischansteker moken, so’n Plattfisch. Wi beide loopt denn mit’n Plattfisch hier rüm un jeden wüßt, wi köönt Plattdüütsch, weer ook ‘n Vorschlag.
Un dat mit denn Vereen, do segg ik mol, ik bin jo ook een beten belang, ik kumm aver nich ut Nord, in de SPD bin ik aver. Ik bin ook in’n plattdüütsche Vereen, un wi hebbt ook Geld kregen, aver de Vereen is oolt, un wi sien egenlich tofreden mit dat, wat wi kregen hebbt.
So, nu lot mi man to de Charta komen. Wenn wi vun de Sproken-Charta snacken, wi wi dat so nöhmt, denn mööt wi jo ook ‘n lütt beten vun de Sintis un Romas snacken, de höört dor jo to. Dat is jo’n Minnerheiten-Charta, aver dor kann ik nich veel vun snacken, dor bin ik to small to, dat kenn ik nich. Ik nehm an, dat naher de Macker noch dorop kümmt. Ik will mi denn konzentreern op dat Plattdüütsche oder op dat Nedderdüütsche.
Wat hett uns nu de Anfroog von de swatten Siet in’t Huus geven, wat hett se uns bröcht in de Antwoort. Se hett uns egenlich wiest, dat de Senoot sien Huusarbeit mokt hett, wenn man dat genau lesen deit. Nu kann man sich hinstellen un kann seggen, stimmt allens nich.
Mit schedderig is dat so’n Sook. Jeden, de arbeiten deit, de mokt sich de Finger schietig, un männigeen trigt Handschen dorbi.
Ik meen, de Senoot hett op dat, wat froogt worden is, richtig antwoort. Mennigmool liggt dat ook an de Froog. Nich jede Froog is so, dat ma goot antworten kann. Also, de Charta, he hett dat beantwoort, dat ganze is no Berlin goon, denn dat heet „Europäische Charta“.Insofern is dat Inglisch för de, de nich Plattdüütsch könnt, sicher ook notwendig. Un dann is dat in Berlin dörch de Bunnesregerung goon,
un dann warrd dat in Europarot behannelt; notifiziert hebbt se schreven, ik weet nich so recht, aver dor gifft dat woll keen plattdüütsch Woort för.
Wat nu in düsse Tied op enkelten Froogen as Antwoort vun de Senoot komen is, dor mööt wi woll noch op töven, aver wi meent, he hett sien Bericht goot torecht kregen. Wenn de Bericht wedder trüchkümmt, denn is dat wichtig un nootwennig, dat wi denn doröwer snacken doot, dat wi denn doröwer palawern doot, denn dat is de Tied, wo dat utfüllt warrd, wo wi seggt, Senoot, wi sünd dor nich mit inverstohn, dor mußt du mehr doon.
Ik meen, de Antwoort to düsse Tied is richtig.Wenn’t anners lopen wär un de Senoot wär nich in de Pusch’n komen,
dann harrn wi em fix op de Finger kloppt, un dann harrn wi all hier mitmokt, denn dat harrn wi Plattdüütschen uns nich gefallen loten un de SPD-Frakschoon ook nich.
Aver dat Speelwark vun de CDU weer dütmol en beten to freuh. De Senoot kunn jo gor nich anners antwoorten. Dat kümmt mi so för wi de Geschicht vun den Hoos un den Swienegel. Also de CDU-Hoos peest den pleuchten Acker dol, kümmt ünnen an, un do steiht de Swienegel, wull seggen de Senoot, un seggt: „Ik bün all dor.“
Dat, wat du vun mi wullt, dat heff ik all lang antwoort. Nu pass bloots op, dat bi de Jachterei und bi dat Jappen ju nich de Luft utgeiht, denn de brukt ji noch ‘n beten, ok in Wohlkampf.
Lot mi noch ‘n lütt beten wat von de Antwoorten vun den Senoot seggen. Dat is jo nich immer so licht, ob Nedderdüütsch allens kloor to moken. De Charta hett he wiß in Kopp, dat hebbt wi jo markt, dat he versöcht hett, plattdüütsch to antwoorten. Bloots mennigmol, dor sleit so’n Peerd denn ook no achtern ut.
Ik heff mi amüsert, do steiht in de Antwoort to’n Artikel Bildung, dat de Senoot explizit dorop henwiest. Explizit is nu wirklich keen plattdüütsch Woort. Ik weet nich, worüm he nich seggt hett „dütlich un akkuroot“, dat wär dat sülbige west, aver dat har beter paßt.
Aber mennigmol hebbt wi soveel Wöör, dat wi denn gor nich mehr weet, höört de dor noch to or höört de dor nich to, aver ik kumm naher noch mol dorop. Awer dat is egenlich egol, op ‘n scheun Tass Koffie mutt jo nich jümmers noch ‘n Klacks Sahne sien, mennigmol smeckt de Koffie ook so, un hier hett he mi smeckt.
Wo wi denn jümmers nich tofreden sünd, dat is de Freid bi all de Schoolmesters. Ik kann noch so veel op den Senoot schimpen – Freid men ik annersrum –, aver de Schoolmesters sünd nich dor, de kummt nich hen.De Schangs, Plattdüütsch wedder to lehren in de Wiederbildung, de hebbt se all lang. Aver ik seggt dat mol – un alle Lehrers möögt mi dat verzeihn –, wenn dat um Strieten geiht, um protesteren, den sünd de Lehrers all dor, aver wenn dat um Plattdüütsch lehren geiht, den mööt wi se söken.Un verdammi noch mol, wer schall den Vörbild ween för de Kinner, wenn de Lehrers dat nich doot.
Nu will ik den ook mol faststelln, dat dat Plattdüütsche in Hamborg en Barg beter wordn is. Wer hebbt denn bit för dree, veer Johr dormit rekend, dat wi en Hamborg en plattdüütsche Bökermess hebbt. Ik glöv, Sünnawend un Sünndag is de.Dor kamt ‘n Barg Lüüd, de plattdüütsch Böker ankiekt un sick kopen doot. Dat weer doch vörher in Hamborg överhaupt nich so. Ik meen, dat is en good Teken.
Villicht geiht de Senoot hin und köft sick ook en Book, wär jo ook mööglich. Kann he sick nich ansteken, aver dat is doch de Stimmung in uns Stadt. De Stimmung is doch för’t
Plattdüütsche beter worden, dat mööt wi doch togeven. Un denn de Medien. So’n richtig Fuhrwark is doch de NDR-Hamborg-Well mit ehr „Talk op Platt“ worden, mit de plattdüütsche Norichten un Sünndagsmorgens um halvig negen. Dat is doch wat, dat hett uns doch all wiederbröcht, un dat mark wi doch, wenn wi mit Lüüd snacken doot, de Plattdüütsch verstohn künnt, de sick freit, wenn se so wat hört.
Hier bün ik froh, dat de NDR-Hamborg-Well dat mokt hett im Gegendeel to dat Fernsehen N 3. Dormit hebbt wi en Barg Arger hat, un wi hebbt en Barg mokt, wi vun de plattdüütsche Gesinnung, dat „Talk op Platt“ dor wedder hennkomen is. De hebbt uns jo dat „Talk op Platt“ eenfach afmurkst un als Blechdos sünndagmorgens hensett, un wi hefft uns dat nich gefallen loten. Dat weer en groot Börgerbewegung, un bi de Börgerbewegung weer ook uns Börgermeister Ortwin Runde dorbi, nich als Börgermeister, dat kann he nich moken, he kann nich seggen, Rundfunk, du dörfst dat nich.Aver as Börger Ortwin Runde hett he mit uns Breve schreven, un dat heet för mi, dat ook in uns Regierung dat Plattdüütsche in Kopp is, un dat is goot un richtig so.
Un wat köönt wi sülben doon, damit dat Plattdüütsch keen klapperige Sprook mit keen Fleesch op de Rippen warrd.Ik meen, wi schull dat mehr in Gang hollen, ook hier in’t Huus. Wi sünd ‘n lütt Minnerheit hier, de plattdüütsch snacken köönt. Aver worüm doot wi dat nich mehr mit’n anner? Worüm stoht wi nich buten un unnerholt uns mol in Plattdüütsch, dat mutt nich jümmer Hochdüütsch ween. Dat geiht doch ook, un de een un anner versteiht dat denn jo ook.
Also, wi schullen doch keen lütte Minnerheit blieven, un hier mok ik ook ‘n Vorschlag. Uns Präsidentin schull dat villicht mal opgriepen, wenn wi wedder en open Huus hebbt in Rothuus. Villicht is dat meuchlich, dat sick dor op de Banken een poor plattdüütsch snakende Afgeordnete hensett un mit de Beseukes plattdüütsch diskuteren doot. Dat weer doch ook mol wat, wenn wi as Afgeordnete mol wat mokt un ju nich jümmers den Senoot anpinkel doot.
Nu loten se mi to’n Sluß noch wat to de Minnerheitensprook seggen, wat mi doch so’n beten op Harten liggt. Wi heurt hier mennigmaal in uns Stadt türkisch, polnisch, russisch un sonst mennigeen Sprook. Wi sünd een Weltstadt, dat stört uns ook nich, un dat is goot so. Un denn kümmt dat normale, dat vermengelte Hochdüütsch, wat wi hüüt överall hört. Dat is ‘n Hochdüütsch, dat wi nich lehrt hebbt. Aver wenn man hüüt telefoneren will, dann mutt dat wenigstens ‘n Hotline sien.Wenn ik mi en Tass Koffie bestell, dann heet dat, een small oder een big Koffie? Wenn ik irgendwo hingoh, dann heet dat, Small-Talk, ‘n richtige Unnerhollung gifft dat nich mehr.
Ich meen, dat ganze is so ‘ne Mengelooge in uns Sprook mit Ingelsch, mit Computer un neemoodschen Krom, de hebbt se uns fröher nich lehrt. Un nu segg ik mol, ‘n lütt beten Bang heff ik, dat dat, wat wi fröher an Düütsch lehrt hebbt, so langsam to’n Minnerheitensprook warrd, un dor mööt wi oppassen. – Danke schön.
Fru Präsidentin, leeve Lüüd! De CDU hett nafragt no de Bericht vun de Europäische Sprooken-Charta. Ik meen, dat weer noch ween, een lütte Anfroog in düsse Saak to stellen. Twee Froogen weern dat, aver ik glöv ook, dat ju de Groote Anfroog nohmen hebbt, um hier een Debatte anmellen to könen.‘nbeten veel Theater, glöv ik.Wat kann denn düsse Debatte or Snackerei helpen, wenn de Lüüd hier dat mehrstendeels gar nich verstohn könnt. Leeve CDU, denkt mol över na, in de letzte Tied is veel snackt word’n över inwannern or towannern un multi-kulti.Un veel is dorbi snackt worden över de düütsche Sprook för de Integration.